Strydoedd a mannau cyhoeddus yw'r meinwe gyswllt sy'n dal cymunedau ynghyd. Gall ansawdd y mannau hyn fod y gwahaniaeth rhwng lle rydych chi'n ystyried ei fod yn 'gartref' yn gorffen wrth eich drws ffrynt neu'n ymestyn i'ch cymdogaeth gyfan.
Mae'r ganrif ddiwethaf wedi gweld perchnogaeth car yn dod yn norm. Gyda hynny, mae strydoedd wedi newid o'r meinwe gyswllt hwn o gymunedau i lwybrau mawr, fasgwlaidd sy'n helpu i alluogi llif cyson o draffig modur.
Mae hyn wedi effeithio ar y ffordd rydym yn defnyddio ein strydoedd, o'r ffordd rydym yn teithio, i ble rydym ni a'n plant yn treulio amser a'n hiechyd a'n lles.
Dylai ein strydoedd fod yn fwy na ffyrdd ar gyfer cerbydau. Gallant fod yn goridorau gwyrdd ar gyfer bywyd gwyllt trefol, meysydd chwarae anffurfiol i blant sy'n cerdded adref o'r ysgol, ac yn lleoedd lle gall bwmpio i mewn i gymdogion eu troi'n ffrindiau.
Gall creu mannau cyhoeddus o ansawdd uchel sy'n blaenoriaethu pobl dros geir annog pobl i gymryd mwy o deithiau ar droed, beic neu ddulliau trafnidiaeth llesol eraill, gan leihau eu hôl troed carbon.
Gall rhywbeth mor syml â mainc helpu i greu ymdeimlad o le. Mae'n rhywle i ddarllen llyfr neu gael sgwrs gyda ffrind. A phan fydd pobl yn treulio mwy o amser ar eu strydoedd, maen nhw hefyd yn fwy tebygol o stopio a siopa, sy'n newyddion da i economïau lleol.
Mae tîm Dylunio Stryd Sustrans Scotland wedi bod yn gweithio'n uniongyrchol gyda chymunedau ers dros ddegawd, gan ailddychmygu strydoedd i greu cymdogaethau mwy byw i bawb.
Mae eu dull gweithredu yn dibynnu ar gynnwys cymunedau o ddechrau'r broses ddylunio a'r canlyniad yw etifeddiaeth sy'n ymestyn ymhell y tu hwnt i gwblhau'r dyluniad.
Trwy alluogi cymunedau i chwarae rhan weithredol wrth ddatblygu eu syniadau eu hunain ar gyfer sut maent am i'w cymdogaethau edrych a theimlo, mae prosiectau Dylunio Stryd Sustrans yn grymuso pobl leol i wneud gwelliannau i'w hardal leol.
Mae hyn hefyd yn cael y fantais o helpu pobl i chwarae rhan fwy gweithredol yn eu cymuned ar ôl i'r prosiect ddod i ben.
Ceir enghraifft wych o hyn yn Dumfries. Roedd cymryd rhan mewn digwyddiadau a gweithdai dylunio ar y stryd fel rhan o'r prosiect yn ysbrydoli trigolion a busnesau i weithio gyda'i gilydd a ffurfio grŵp cymunedol cyfansoddol sy'n dal i gynnal a gwella amgylchedd eu stryd hyd heddiw.
Pan fydd strydoedd yn cael eu creu ar gyfer pobl yn hytrach na cherbydau, maent yn darparu cyfleoedd ar gyfer gwell cysylltiadau cymdeithasol, economïau lleol ffyniannus a byw'n fwy cynaliadwy.
Yn fwy na hynny, gall rhoi llais i bobl wrth ddylunio eu strydoedd gynhyrchu cymunedau mwy gweithgar a grymus.
Bydd ceisiadau ar gyfer y Rhaglen Dylunio Stryd yn agor eto yn gynnar yn 2020.
Mae'n chwilio am geisiadau gan sefydliadau sy'n gallu dangos problem a nodwyd i'w datrys, dyheadau, strwythur llywodraethu a chyfleoedd.
