Bydd y Rhwydwaith Beicio Cenedlaethol (NCN) yn cynnal adolygiad mawr o'i lwybrau cerdded a beicio i sicrhau eu bod yn cyrraedd y safonau dylunio uchaf ac yn cynnig y profiad gorau i'r miliynau o deuluoedd, cymudwyr a thwristiaid sy'n ei ddefnyddio bob blwyddyn.
Cyhoeddedig: 23rd MAI 2018
Rhwydwaith Beicio Cenedlaethol eiconig i gael gweddnewidiad mawr
Bydd yr adolygiad hefyd yn helpu i nodi llwybrau newydd a chysylltiadau coll, yn ogystal â chynnig strategaeth hirdymor ar gyfer llywodraethu, cyllido, cynnal a chadw, hyrwyddo a mapio.
Mae'r NCN yn rhan hanfodol o seilwaith a strategaeth teithio llesol y DU, gan annog pobl i gerdded a beicio mewn amgylchedd diogel a darparu mynediad cymudo pwysig.
Bob blwyddyn, amcangyfrifir bod pum miliwn o bobl yn defnyddio'r Rhwydwaith, sy'n gyfanswm o dros 16,000 milltir* o lwybrau di-draffig a llwybrau ar y ffordd sy'n cysylltu pentrefi, trefi a dinasoedd o Gernyw ag Ynysoedd Shetland.
Mae'r teithiau hyn yn arbed dros £550 miliwn i'r economi drwy leihau lefelau gordewdra. Mae gwyliau a diwrnodau allan ar y Rhwydwaith yn cynhyrchu £650 miliwn ac yn cefnogi 15,000 o swyddi. (Ffynhonnell: Sustrans, 2014)
Fel rhan o'r adolygiad, mae Sustrans yn galw ar lywodraethau ac awdurdodau lleol am fuddsoddiad ymroddedig a chyson wrth ddatblygu a chynnal llwybrau cerdded a beicio, gan gynnwys yr NCN.
Dywedodd Xavier Brice, Prif Swyddog Gweithredol Sustrans: "Dyluniwyd llawer o'r Rhwydwaith Beicio Cenedlaethol presennol i safonau sydd wedi cael eu newid a'u gwella ers hynny. Gyda'r adolygiad hwn, rydym am adeiladu ymhellach ar lwyddiant yr NCN a sicrhau rhwydwaith o lwybrau a llwybrau diogel, cwbl hygyrch ac o ansawdd uchel a fydd yn gwneud cerdded a beicio yn haws i bawb, waeth beth fo'u hoedran a'u galluoedd, ac ysbrydoli cenhedlaeth newydd i fynd ar eu beiciau.
"Gall cerdded a beicio fod o fudd mawr i iechyd a lles y cyhoedd, rhoi hwb i economïau lleol a chreu amgylcheddau lleol mwy gwyrdd. Mae'r NCN yn chwarae rhan fawr wrth gyflawni hyn, gan ei fod yn annog cymudo gweithredol a ffordd iach o fyw, ac yn cyfrannu at dwf economaidd. Mae hyn yn ein hatgoffa bod angen i lywodraethau ar bob lefel flaenoriaethu buddsoddiad ymroddedig a chyson ar gyfer llwybrau cerdded a beicio presennol a fydd yn gwasanaethu cymunedau ledled y DU a chenedlaethau am flynyddoedd i ddod."
Mae Sustrans yn gweithio gyda nifer o bartneriaid i gynnal yr adolygiad, sydd i fod i gael ei gyhoeddi ym mis Medi.
Mae'r Adran Drafnidiaeth, Transport Scotland, Llywodraeth Cymru a Llywodraeth Gogledd Iwerddon wedi cadarnhau eu cefnogaeth gyda chyfraniad ariannol tuag at gost yr adolygiad.
Dywedodd llefarydd ar ran yr Adran Drafnidiaeth: "Rydym am i feicio ddod yn ddewis naturiol o drafnidiaeth i bobl o bob oed a chefndir.
"Rydym yn benderfynol o wneud beicio a cherdded yn fwy diogel ac yn haws ledled y wlad, a dyna pam rydym wedi darparu £83,900 tuag at gost yr adolygiad pwysig hwn o'r Rhwydwaith Beicio Cenedlaethol a ddylai arwain at uwchraddio teuluoedd, cymudwyr a thwristiaid sy'n ei ddefnyddio bob blwyddyn yn y dyfodol."
Dywedodd Richard Rutter, Rheolwr Uned Polisi, Ymchwil ac Effaith Ymddiriedolaeth Camlesi ac Afonydd: "Ar hyn o bryd mae'r Ymddiriedolaeth Camlesi ac Afon yn croesawu 500 milltir o'r Rhwydwaith Beicio Cenedlaethol ar ein llwybrau tynnu.
"Rydym yn falch iawn o gefnogi'r Adolygiad i ddeall sut y gall ein llwybrau tynnu 200 mlwydd oed, sydd eisoes yn denu dros 400 miliwn o ymweliadau bob blwyddyn ac sydd ar drothwy wyth miliwn o bobl, ddenu hyd yn oed mwy o bobl a helpu i ddarparu hyd yn oed mwy o fanteision lles yn ein byd prysur."
Ynglŷn â'r Rhwydwaith Beicio Cenedlaethol (NCN)
- Sefydlwyd yr NCN ym 1995 ar ôl i Sustrans ennill y grant cyntaf erioed gan Gomisiwn y Mileniwm am £42.5 miliwn i greu rhwydwaith ledled y DU o lwybrau cyfleus ar gyfer cerdded a beicio.
- Awdurdodau lleol a thirfeddianwyr eraill sy'n berchen ar yr NCN yn bennaf, gan gynnwys Network Rail, yr Asiantaeth Briffyrdd, yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol, y Comisiwn Coedwigaeth a'r Ymddiriedolaeth Camlesi ac Afonydd.
- Mae Sustrans yn berchen ar 348 milltir o'r Rhwydwaith ac mae'n gyfrifol am 80% o'r tir hwn sy'n cael ei gynnal. Mae Sustrans hefyd wedi'i gontractio i gynnal tir ar ran rhai awdurdodau lleol.
- Mae nifer fawr o wirfoddolwyr, a recriwtiwyd ac a gefnogir gan Sustrans, yn helpu i ofalu am lwybrau ar yr NCN yn eu hardal.
- Mae Sustrans yn dibynnu ar roddion i gynnal yr NCN.
- Mae panel ymgynghorol o'r Adolygiad NCN yn y DU yn cynnwys: British Cycling, Cycling UK, Ymddiriedolaeth Camlesi ac Afonydd, Comisiwn Coedwigaeth – Lloegr, Scottish Natural Heritage, Confensiwn Awdurdodau Lleol yr Alban, Highways England, yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol, y Ramblers, yr Adran Drafnidiaeth, Transport Scotland, Llywodraeth Cymru, Llywodraeth Gogledd Iwerddon, Wheels for Wellbeing, Transport for London.
- Bydd llwybrau ar yr NCN yn cael eu hadolygu yn unol â'r meini prawf canlynol: ansawdd arwyneb; diogelwch sy'n gysylltiedig â thraffig; canfod ffordd ac arwyddion; llifo; diogelwch cymdeithasol; a'r lle.