Nid yn unig yw teithio’n actif yn bwysig ar gyfer y frwydr yn erbyn newid yn yr hinsawdd a lleihau llygredd aer. Mae hefyd yn wych i'n hiechyd meddwl a'n lles. Mae ein Rhaglen Teithiau Iach yng Nghymru yn helpu plant ledled y wlad i deithio i'r ysgol ar droed, beic a sgwter yn ddiogel, yn hawdd ac yn hyderus.
Gyda thua tri o blant ym mhob dosbarth ysgol gynradd yn byw gyda phroblem iechyd meddwl, ni fu erioed yn bwysicach cefnogi a grymuso plant ac ysgolion i wneud dewisiadau iachach yn eu gweithgareddau dyddiol.
Gall gweithgaredd corfforol gynyddu bywiogrwydd meddwl, egni, hwyliau cadarnhaol a hunan-barch, ynghyd â lleihau straen a phryder, yn ôl y Sefydliad Iechyd Meddwl.
Mae athrawon yn canfod bod disgyblion sy'n beicio, cerdded neu sgwtera yn cyrraedd yr ysgol yn fwy hamddenol, effro ac yn barod i ddechrau'r diwrnod na'r rhai sy'n teithio mewn car.
Mae beicio, cerdded neu sgwtera i'r ysgol hefyd yn cynyddu ymwybyddiaeth o ddiogelwch ar y ffyrdd yn ogystal â rhoi hwb i annibyniaeth i blant.
Mae tystiolaeth gref a chyson i ddangos bod gweithgaredd corfforol yn gwneud i bobl deimlo'n well amdanynt eu hunain.
Mae Swyddog Teithiau Iach Sustrans Cymru, Roger Dutton, wedi bod yn gweithio'n agos gydag ysgol gynradd Ysgol-y-Graig.
Ymrwymiad i iechyd meddwl a lles
Mae'r ysgol wedi dangos ymrwymiad i hybu iechyd meddwl a lles disgyblion trwy deithio’n egnïol. Fe wnaethant gais i ymuno â'r rhaglen Teithiau Iach i ddatblygu cyfleoedd teithio a chefnogi cynaliadwy a fyddai o fudd i bob disgybl.
Ar ôl y cyfnod clo cyntaf, datblygodd yr ysgol thema o’r enw ‘Resilient Me’. Canolbwyntiodd hyn ar wella gwytnwch a lles disgyblion ar ôl yr amser anodd i ffwrdd o'r ystafell ddosbarth.
Dywedodd Roger: “Cefnogais weithdy sgiliau sgwter yn Ysgol-y-Graig yn ddiweddar. Roedd eu hymrwymiad i wella iechyd a lles yn amlwg i'w weld pan ganiatawyd i'r gweithdy gael ei gynnal mewn tywydd gwlyb.
"Gwnaeth yr ysgol gymaint o argraff arnaf, gan ganiatáu i'r gweithdy sgwter fynd yn ei flaen, mae llawer o ysgolion yn canslo mewn tywydd gwlyb. Roedd yn wych gweld cymaint y mae'r ysgol yn wirioneddol werthfawrogi gweithgaredd corfforol.
"Wrth ddangos ei gwytnwch gyda gwen ar eu hwynebau, datblygodd y disgyblion eu sgiliau sgwter allweddol a fydd yn eu helpu i deithio'n fwy egnïol yn y dyfodol.
“Os ydym am leihau’r defnydd o geir a chynyddu teithio egnïol yng Nghymru mae angen i ni ddysgu’r disgyblion i fod yn barod ar gyfer pob cyflwr a bod yn fwy gwydn. Mae'r gwytnwch hwn yn helpu i adeiladu a diogelu iechyd meddwl plant hefyd, pwnc pwysig iawn a mwy cyfredol o lawer. ”
Buddion Teithio Actif
Mae llawer o fuddion i fod â'r hyder i sgwtera neu feicio i'r ysgol. Gall roi hwb i hwyliau a hunan-barch disgyblion.
Mae'r ysgol wedi sylwi ar y buddion y mae bod yn egnïol yn eu cael ar les disgyblion.
Dywedodd Mr Samuel Aylward, athro yn Ysgol-Y-Graig:
“Ein nod yn y pen draw yw gweithredu bws beicio cwbl weithredol fel y gall plant deithio yn ôl ac ymlaen i'r ysgol gyda chefnogaeth marsialiaid hyfforddedig. Mae ein taith yn ei dyddiau cynnar iawn, ond gydag uchelgais a llwyrfryd tuag at fyfyrwyr, credwn y byddwn yn cyrraedd yno mewn byd ôl-Cofid.
“Rydym yn gyffrous i barhau i ddatblygu ein cynllun Teithiau Iach gyda Roger o Sustrans ac edrychwn ymlaen at ddyfodol Ysgol-Y-Graig.”
Mae gan Ysgol-y-Graig gynllun uchelgeisiol i annog teithio egnïol unwaith y bydd ysgolion yn ailagor ac ni allwn aros i weithio gyda nhw i gyflawni hyn.